Voodoo i jej Bogowie

Voodoo jest synkretyczną religią afroamerykańską wyznawaną głównie w Haiti i na południu USA.

Podstawę voodoo stanowią rdzenne wierzenia ludów zachodnioafrykańskich (szczególnie Joruba, Kongo, Fulanie) wraz z elementami religii katolickiej i spirytyzmu. Wykrystalizowała się ona na Haiti wraz ze sprowadzeniem w XVII/XVIII w. niewolników z Afryki, którym próbowano narzucać katolicyzm. Niewolnicy nie odrzucili swoich rdzennych wierzeń łącząc je z nową religią. W voodoo istnieje wprawdzie wiara w Bon Dieu (jednego Boga), nie oddaje mu się jednak czci. Istotny jest za to kult wielu miejscowych i afrykańskich loa (duchów/bogów), uważanych za tożsame z katolickimi świętymi. Te, które pochodzą z Afryki, nazywane są Rada Loa (zDahomeju) lub Wangol Loa (z Angoli); te zaś, które objawiły się na Haiti, nazywane są Petro Loa.
Samo słowo "voodoo" wywodzi się z języka plemienia Fulanów i oznacza duch. Wyznawcy voodoo uprawiają także kult przodków oraz czynnie włączają do swego panteonu ludzi zasłużonych dla narodu lub lokalnej społeczności.
Podstawą kultu są "rytuały opętania". Ważną rolę odgrywają w nich bębny, za pomocą których wygrywa się skomplikowane polirytmie. Dzięki nim uczestnicy wchodzą w trans, podczas którego loa opanowują jedną lub więcej osób. W języku wyznawców mówi się wtedy, że "loa ujeżdża swojego konia". Osoby te zostały zazwyczaj wcześniej inicjowane w kult lub posiadają specyficzne predyspozycje do wejścia w trans.
Houngan (kapłan-szaman) lub mambo (kapłanka-szamanka), posiadają wielką wiedzę na temat życia loa i sposobów kontaktowania się z nimi. Są oni także centralnymi punktami socyete (wspólnoty wiernych) w Voodoo, bez których nie mogą się toczyć rytuały. Każdy z loa posiada swój własny odrębny symbol (veve), malowany kredą na ziemi przed rozpoczęciem obrzędu.
Główni Bogowie Voodoo
Damballah lub Danbala, Dambala - bóg-wąż w panteonie religii voodoo, bóg-stworzyciel kosmosu, ojciec innych duchów (loa) i ludzi. Patronuje seksualności, harmonii, optymizmowi i radości życia. Przyjmuje on postać dobrotliwego węża, będącego źródłem spokoju, dobroci, a przede wszystkim mądrości. Czczony pod postacią św. Patryka lub Mojżesza. Wraz ze swoją żoną Ayida Wédo (boginiątęczy) tworzy pierwotną parę bóstw-stwórców. Wyznawcy opętani przez Damballaha nie mówią, tylko wiją się na ziemi jak węże. Jego bezpośrednie porozumienie z wyznawcami (typowe dla innych bóstw voodoo) nie jest możliwe. Odgłosy, które wydaje Damballa są zupełnie niezrozumiałe dla ludzi. Używa on bowiem syczących i gwiżdżących dźwięków, które uniemożliwiają porozumienie. Często, aby zrozumieć jego przesłanie, wzywa się innego boga o imieniu Ogoun, który może wystąpić w charakterze tłumacza. Czasami roli tej podejmuje się również kapłan voodoo. Wzywać Damballaha mogą tylko kapłani powyżej 40 roku życia, specjalnie szkoleni od dzieciństwa. W trakcie rytualnych opętań, charakterystycznych dla ceremonii voodoo, Damballah-wąż najchętniej zajmuje miejsce w pojemniku z wodą.



Papa Legba, znany w innych afroamerykańskich religiach tj. candomblé i umbanda pod imieniem Eszu lub Exu lub Elegba, to jeden z bogów-duchów (loa) w panteonie religii voodoo.
Odgrywa główną rolę w rytuałach. Strażnik granicy między światem żywych i umarłych, "opiekun rozdroży", umożliwia kontakt z duchami zmarłych i innymi istotami duchowymi. Często czczony pod postacią św. Piotra, ponieważ tak samo strzeże wejścia do świata duchowego. Symbol Legby veve przypomina stylizowany klucz. Po śmierci pomaga duchom zmarłych odnaleźć drogę do zaświatów, gdzie spotkają się z loa.
Papa Legba może też uniemożliwić duchom przenikanie do świata żywych, dlatego często prosi się go o pomoc w przypadku egzorcyzmów, opętania, nawiedzenia domu itp.
Zawsze wzywa się go jako pierwszego loa we wszystkich rytuałach, bo odgrywa rolę pośrednika między ludźmi i duchami. Ceremonie voodoo zawsze rozpoczynają się inwokacją do Legby: Atribon-Legba, usuń dla mnie zaporę, Ojcze Legba usuń zaporę, abym mógł przejść. Kiedy wrócę, powitam loa. Wudu Legba, usuń dla mnie zaporę, żebym mógł wrócić. Kiedy wrócę, podziękuję loa.
W voodoo składa się mu zarówno krwawą ofiarę z białego koguta, jak też zboża i używki (np. kawa, rum, tytoń i cygara).
Maman Brigitte (dosłownie: Mama Brygida, czytaj: mam’ą briżít) – jeden z duchów (loa) w religii voodoo, żona Barona Samedi. Opiekunka cmentarzy i grobów.
Jej imię zostało prawdopodobnie zapożyczone od św. Brygidy. Jest kobietą o białej skórze i rudych włosach, ubraną w czarną suknię z szalem na ramionach, przykrywa głowę chustą i nosi ciemne okulary w których brakuje prawego szkła. Jej ulubiony kolor to fiolet, a zwierzę ofiarne to czarna kura.
Opiekuje się każdym grobem, na którym stoi krzyż. Ceremonia jej poświęcona odbywa się na grobie pierwszej kobiety, pochowanej na nowym cmentarzu. Wraz z baronem Samedi są rodzicami wszystkich Guédé.
Wyznawcy voodoo wzywają Maman Brigitte, aby skłoniła duchy zmarłych do pomocy w uzdrowieniu lub odwróceniu złego uroku. Osoby opętane przez nią używają wulgarnych i obscenicznych słów i piją rum z dodatkiem dużej ilości chili (którego w normalnym stanie nie mogliby wypić).
Ogoun, Ogun to bóg wojny w panteonie religii voodoo i candomblé. Jest panem ognia, krwi, żelaza i polityki. Patronuje kowalom, cywilizacji i technologii. Jego żoną jest bogini miłości Erzulie. Jego atrybutem jest szabla lub maczeta. Ulubionymi ofiarami są: pieczona wieprzowina, rum i tytoń. Czasami czczony pod postacią św. Jakuba Starszego. Zalicza się go zarówno do Rada Loa jak Petro Loa.
Co dziwne, ten bardzo męski bóg ma aspekt zwany Ougun Deux Manières (Ogoun Dwoisty), w którym jest hermafrodytą i biseksualistą.
W wierzeniach Jorubów (Nigeria) Ogun to bóg żelaza, boski rzemieślnik i kowal. Jest także traktowany jako patron myśliwych i wojowników. W niebie posiada kuźnię, w której wykuwa pioruny dlaSzango.